Witam serdecznie!
Dziś artykuł, w którym poruszę następujące kwestie:
- Jak pracować z układami współrzędnych w ORD?
- Jak konwertować układy współrzędnych?
- Jak szybko zlokalizować nasz projekt w Google Maps?
- Jak przygotować pliki KML/KMZ, które możemy otworzyć w Google Earth lub przekazać branżowcom jako pliki GIS?
- Jak przygotować sobie plany na inwentaryzacje i wgrać je w nawigację?
Krótko o układach współrzędnych
Mamy wiele różnych układów współrzędnych na świecie. Wynika to z faktu, że Ziemia jest w przybliżeniu kulą (przyjmijmy to do wiadomości, że nie jest płaska) i ciężko odwzorować powierzchnię kuli na kawałku papieru. Im mniejszą powierzchnię terenu będziemy chcieli przedstawić, tym dokładniejszą będziemy mieć mapę. No ale z drugiej strony każda taka powierzchnia musi być oddzielnym układem współrzędnych.
Ja jako inżynier spotykam się głównie z dwoma układami współrzędnych:
- Układ 1992
- Układ jednolity dla całej Polski. Nie obowiązuje on już w Polsce, ale wspominam o nim ponieważ bardzo dużo materiałów na Geoportalu lub danych z urzędów bazuje na tym układzie.
- Układ 2000
- Układ podzielony na cztery strefy: 5, 6, 7, 8. Układ obowiązujący w Polsce od 2010 r. Wszystkie nowe mapy powinniśmy dostawać w tym układzie. Na Geoportalu możemy sobie łatwo podejrzeć strefy układu 2000.
Współrzędne w różnych układach
Zazwyczaj wiemy w jakim układzie mamy mapę. Dla pewności współrzędne możemy sprawdzić korzystając przykładowo ze strony: http://wsp.geo.pl/.
Analizując dwa najczęściej używane układy wysokościowe można wywnioskować, że:
- Współrzędne X układu 2000 rozpoczynają się od cyfry oznaczającej numer strefy.
- Współrzędne X i Y układu 1992 mają o wiele mniejsze wartości niż współrzędne układu 2000.
Krótko o układach wysokościowych
Wspomnę również bardzo krótko o układach wysokościowych, ale nie będziemy z nimi nic robić w ORD. Otóż tu mamy podobną sytuację i spotkamy się głównie z dwoma układami wysokościowymi:
- Kronsztad (oznaczenie PL-KRON86-NH)
- Już nie obowiązuje w Polsce, ale również będziemy go spotykać w starszych materiałach.
- Amsterdam (oznaczenie PL-EVRF2007-NH)
- Wprowadzony rozporządzeniem w 2019 r. i obowiązujący na terenie Polski. Na dzień pisania artykułu już praktycznie cała Polska jest objęta tym układem.
Oba układy różnią się o około 14 – 18 cm. Warto mieć to nie uwadze, bo nie raz spotkałem się z sytuacją, że były przez to problemy na budowie 😊 Model różnic wysokości możemy podejrzeć na Geoportalu.
Kiedy chcemy ustawić układ współrzędnych w ORD
OpenRoads Designer pozwala na ustawienie układu współrzędnych danego pliku jednak nie jest to konieczne. Kiedy chcemy to zrobić? Przykłady:
- Tworzenie plików z przypisanym układem współrzędnych np. pliki GIS
- Korzystanie z przechodzenia do Google Maps
- Zamiana układów współrzędnych
Ustawienie układu współrzędnych
- Zakładka Utilities -> Geographic
- Można również wpisać to w Search Ribbon (prawy górny róg ORD). Korzystamy z funkcji Coordinate System.
Klikamy From Library i wybieramy z listy interesujący nas układ.
Polskie układy znajdziemy w folderze: Library -> Projected -> Europe -> Poland -> ETRS89. Są tu 2 typy każdego układu – jak popatrzymy w szczegóły to nie różnią się jednak odwzorowaniem. Polecam kliknąć prawym na wybrany układ i dodać go do ulubionych. Unikniemy wtedy przeszukiwania folderów za każdym razem.
Konwersja układów współrzędnych
Przykładowo pozyskaliśmy zasób w układzie 1992 i chcemy go zamienić na układ 2000. Musimy najpierw ustawić układ współrzędnych 1992, kliknąć OK, a następnie jeszcze raz ustawić, ale tym razem układ 2000. Wtedy ORD spyta się w jaki sposób ma rozumieć nasze zachowanie – czy konwertujemy układy, czy nie? Opcja pokazana na poniższym zrzucie ekranu oznacza, że chcę zmienić sam układ, ale bez konwersji współrzędnych.
Korzystanie z Google Maps poprzez wybranie punktu na rysunku
Projektujemy drogę ekspresową o długości 30 km i chcielibyśmy z ciekawości na szybko podejrzeć w Google Maps gdzie jesteśmy i jak wygląda tam otoczenie. Teoretycznie możemy sami otworzyć przeglądarkę i zacząć szukać tego obszaru żeby użyć Street View. Ale teraz jak już ustawiliśmy układ współrzędnych wystarczy, że użyjemy funkcji Open Location in Google Maps. Następnie klikamy w dowolne miejsce w widoku, a ORD otworzy za nas przeglądarkę i Google Maps przeniesie nas we wskazane miejsce.
Tworzenie plików KML/KMZ
To pliki GIS, które możemy otworzyć przykładowo w QGIS lub Google Earth. KMZ to spakowany KML i częściej wybieram KMZ, bo jakoś przekonuje mnie dopisek, że jest on Compressed. Nie znam jednak dokładnej specyfiki tych formatów, a oba działają. Do eksportu możemy użyć przycisku w pasku Geographic, lub eksportować poprzez: File -> Export -> Visualization File Types -> Google Earth. ORD tworzy ten plik również bazując na wyświetlonych referencjach. Z doświadczenia polecam jednak używać jak najmniej elementów w tych plikach żeby nie były duże i działały sprawnie. Usuńmy m.in. kreskowania skarp i niepotrzebne teksty.
Przygotowywanie plików do nawigacji Google Maps
Wcześniej przygotowany plik KML/KMZ możemy wykorzystać przy inwentaryzacjach. Taki plik możemy przypisać do map w koncie Google i gdy otworzymy go w telefonie będziemy widzieli naszą geolokalizację na tle projektu. Zalogujmy się najpierw na konto Google i z lewego paska wybierzmy Zapisane, a następnie Mapy i Otwórz Moje mapy.
Dalej nie będę pokazywał już całego procesu, bo jest intuicyjny, ale tworzymy nową mapę i możemy poustawiać style warstw. Tak utworzoną mapę otwieramy na telefonie i voilà.