Hej!
W dzisiejszych czasach coraz częściej korzystamy z terenu w formie chmury punktów. Pamiętam czasy jak na każdym temacie dostawało się mapę w 2D i samemu tworzyło DTM. No cóż, wciąż się to zdarza (albo robi to za nas geodeta), ale jednak teraz na wczesnych etapach inwestycji dominują chmury punktów.
Pokażę jak stworzyć DTM z formatu chmur punktów np. LAS, XYZ. Pokażę również co zrobić jak nie mamy chmury punktów, ale chcielibyśmy ją wyciągnąć z publicznych zasobów – tu z pomocą przyjdzie nam Geoportal.
Numeryczny model terenu z Geoportalu
Główny Geoportal znajdziemy pod poniższym linkiem, w zakładce Geoportal Krajowy: https://www.geoportal.gov.pl/.
Po prawej stronie z panelu Zawartość mapy musimy znaleźć Numeryczny Model Terenu. Następnie klikamy na interesujący nas kafelek i możemy pobrać NMT. Ja wezmę Zakopane, żeby coś się działo po imporcie 😊 Pobiorę też od razu 3 różne kafelki.
Zwróćmy uwagę na poprawny układ wysokościowy oraz układ współrzędnych. Często dostaniemy układ współrzędnych 1992 i będziemy chcieli zamienić go na układ 2000 – o konwersjach pisałem w tym artykule. Konwersję możemy wykonać już jak będziemy mieć gotowy DTM.
Teraz pojawia się jedyny problem w całej operacji. Geoportal udostępnia NMT głównie w formie „ARC/INFO ASCII GRID”. OpenRoads Designer nie lubi tego formatu. Jeszcze parę lat temu Geoportal udostępniał pliki XYZ, ale to się zmieniło.
Konwersja ASCII Grid na ASCII XYZ
Ten punkt dotyczy jedynie NMT pobranych z Geoportalu. Jeśli mamy chmurę w formacie LAS lub XYZ możemy przejść do kolejnego punktu.
Geoportal przygotował dla nas aplikację do konwersji tych formatów. Znajduje się ona tutaj: https://www.geoportal.gov.pl/pl/aplikacje/do-pobrania/.
Mały haczyk – trzeba zmienić chwilowo separator w systemie Windows z kropki na przecinek, żeby program działał. Po konwersji wracamy do kropki, bo wiemy że ORD nie lubi się z przecinkami.
Są też oczywiście inne sposoby konwersji, ale ten jest najprostszy. Z doświadczenia wiem, że najszybciej działa konwersja w QGIS poprzez użycie skryptu.
Wyświetlenie chmury punktów w ORD
Przechodzimy do głównego menu Reality Modeling i zakładki Attach. Tam znajduje się bardzo mały przycisk, który przekieruje nas do okienka zarządzania chmurami punktów. Żeby dodać nasze chmury w formacie LAS lub XYZ musimy znajdować się w widoku 3D. ORD będzie zamieniał je sobie na swój format POD, więc poprosi nas o zapisanie tych plików. Domyślnie w ustawieniach importu nie musimy nic zmieniać.
Muszę przyznać, że ORD bardzo dobrze radzi sobie nawet z bardzo dużymi chmurami punktów, więc nie ma się czego bać przy obracaniu i przybliżaniu widoku.
Tworzenie DTM
Wracamy do głównej zakładki OpenRoads Modeling i zakładki Terrain. Do stworzenia DTM z chmury punktów służy funkcja Create Terrain From Point Cloud. Program wtedy wygeneruje jeden DTM z wszystkich chmur w formacie POD, które zaimportowaliśmy. Zmieniamy następujące ustawienia:
- Feature Definition – np. na wyświetlanie trójkątów żeby zobaczyć jak program przerzedził chmurę.
- Ustawienia przerzedzania chmury punktów – opis w następnym rozdziale.
Klikamy Import.
Przerzedzanie chmur punktów w ORD
Chmury punktów zazwyczaj są bardzo gęste i gdy stworzymy z nich teren przez uprzedniego przerzedzenia będzie on zajmować bardzo dużo miejsca i zawieszać nam program. Warto więc mocno przerzedzić chmurę.
Mamy tam dwie metody Filter – Tin i Tile. Przerzedzanie polega na tym, że program będzie usuwał większość punktów z obszarów płaskich. W przypadkach gdy mamy większe pochylenia w mniejszym stopniu usunie te punkty. Dla dociekliwych wklejam poniżej różnice między oba metodami opisane na oficjalnej stronie Bentley.
Ja polecam użyć filtra Tin. Trwa to dłużej niż Tile, ale lepiej całościowo optymalizuje chmurę. Klikając przycisk Test Filter i czekając chwilę (program na chwilę blokuje działanie) otrzymamy okienko Filter Results z informacją ile punktów jesteśmy w stanie usunąć przy aktywnych ustawieniach. Jednakże nie musimy klikać tego przycisku – teren możemy zaimportować od razu jak pasują nam ustawienia.
Finalizacja
Na sam koniec warto:
- Usunąć chmury punktów, które importowaliśmy w kroku z tworzeniem plików POD
- Zmienić Feature Definition DTM na samo wyświetlanie Boundary – przyspieszy to działanie programu
I w taki oto sposób mamy DTM z chmury punktów do wykorzystania w OpenRoads Designer. Tak przedstawiony import działa również w wersjach SS4/SS10.
Jeszcze parę słów o imporcie chmur
Żeby zaimportować chmury punktów do DTM nie musimy tworzyć plików POD. Możemy od razu je zaimportować korzystając z funkcji From File z zakładki Terrain. Jednak nie zawsze działa to poprawnie – czasem program zasygnalizuje, że nie może zaimportować pliku. Jak już nam się uda to trzeba pamiętać o dwóch rzeczach:
- Jeśli mamy wiele plików LAS/XYZ to każdy trzeba importować i rozrzedzać pojedynczo (pomimo że możemy zaznaczyć wiele przy wyborze).
- Każdy zaimportowany plik będzie oddzielnym DTM. Trzeba je następnie złączyć w jeden. Używamy do tego funkcji Create Complex Terrain z Model z zakładki Terrain.